ग्राहक जागरूकता

GENERAL AWARENESS REGARDING SAFE AND SECURE UPI TRANSACTIONS BEST PRACTICES FOR SAFE UPI TRANSACTIONS

  1. Keep your credentials private: Never share your UPI PIN, OTP, or banking details with anyone. No bank or financial institution will ask for such sensitive information.
  2. Verify payment requests: Always cross-check the recipient’s details before approving a transaction. Be cautious of unexpected payment requests from unknown sources.
  3. Use official and secure apps: Always use UPI applications provided by reputable
    banks and financial institutions. Download apps only from official app stores like Google Play Store or Apple App Store.
  4. Enable two-factor authentication: If your banking app allows, enable additional security layers such as fingerprint authentication or two-factor authentication for added protection.
  5. Beware of scams and phishing attacks: Do not click on suspicious links or respond to calls and messages asking for UPI details. Fraudsters often impersonate bank representatives to trick users into revealing sensitive data.
  6. Monitor your transactions regularly: Regularly check your bank statements and UPI transaction history to identify any unauthorized transactions.
  7. Use strong passwords and secure networks: Set strong passwords for your banking apps and avoid using public or unsecured Wi-Fi networks for transactions.

B. COMMON UPI SCAMS AND HOW TO AVOID THEM

  • UPI scams are on the rise, with fraudsters employing various tactics to deceive users.
  • One common scam involves fake customer service calls, wherein scammers pose as bank representatives and ask for sensitive information like UPI PINs or OTPs.
  • To avoid falling victim, always verify the identity of the caller and never disclose personal information over the phone.
  • Another prevalent scam is the “money refund” scam, wherein users receive messages claiming they are entitled to a refund. Scammers often provide a link that leads to a fake website designed to steal login credentials.
  • To protect yourself, always ignore unsolicited messages and verify any claims directly with your bank through official channels.
  • Additionally, be cautious of QR codes from unknown sources. Scammers may send malicious QR codes that lead to unauthorized transactions.
  • Always scan QR codes from trusted sources only and ensure you know the recipient before making any payments.

C. WHAT TO DO IN CASE OF FRAUD

  • Customer must immediately report the incident to their bank’s customer care, on website complaint, nearest bank branch and the concerned UPI service provider.
  • Lodge a complaint through the National Cyber Crime Reporting Portal (https://www.cybercrime.gov.in) or dial the Cyber Crime Helpline (1930).
  • Customer must inform their nearest bank branch for further assistance and dispute resolution.

वार्षिक अहवाल

तक्रार नोंदवा

सूचना

शाखांचे पत्ते व IFSC Code

सुरक्षित UPI व्यवहारांबाबत सामान्य जागरूकता सुरक्षित UPI व्यवहारांसाठी सर्वोत्तम पद्धती

  1. तुमचे ओळखपत्रे खाजगी ठेवाः तुमचा UPI पिन, OTP किंवा बँकिंग तपशील कधीही कोणाशीही शेअर करू नका. कोणतीही बँक किंवा वित्तीय संस्था अशी संवेदनशील माहिती विचारत नाही.
  2. पेमेंट विनंत्या पडताळून पहाः व्यवहार मंजूर करण्यापूर्वी नेहमी प्राप्तकर्त्यांची माहिती पूर्णपणे तपासा. अज्ञात खोतांकडून येणाऱ्या अनपेक्षित पेमेंट विनंत्यांपासून सावध रहा.
  3. अधिकृत आणि सुरक्षित अॅप्स वापराः नेहमी प्रतिष्ठित बँका आणि वित्तीय संस्थांनी प्रदान केलेले यूपीआय अॅप्स वापरा. फक्त गुगल प्ले स्टोअर किंवा अॅपल अॅप स्टोअर सारख्या अधिकृत अॅप स्टोअरमधून अॅप्स डाउनलोड करा.
  4. द्वि-घटक प्रमाणीकरण सक्षम कराः जर तुमचे बँकिंग अॅप परवानगी देत असेल, तर अतिरिक्त संरक्षणासाठी फिंगरप्रिंट प्रमाणीकरण किंवा द्वि-घटक प्रमाणीकरण यासारखे अतिरिक्त सुरक्षा स्तर सक्षम करा
  5. घोटाळे आणि फिशिंग हल्ल्यांपासून सावध रहाः संशयास्पद लिंक्सवर क्लिक करू नका किंवा UPI तपशील विचारणाऱ्या कॉल आणि मेसेजना प्रतिसाद देऊ नका. फसवणूक करणारे अनेकदा बँक प्रतिनिधींची तोतयागिरी करून वापरकर्त्यांना संवेदनशील डेटा उघड करण्यास भाग पाडतात.
  6. तुमच्या व्यवहारांचे नियमितपणे निरीक्षण कराः कोणतेही अनधिकृत व्यवहार ओळखण्यासाठी तुमचे बँक स्टेटमेंट आणि UPI व्यवहार यांची मागीला झालेले ट्रान्झेक्शन (history) नियमितपणे तपासा.
  7. मजबूत पासवर्ड आणि सुरक्षित नेटवर्क वापराः तुमच्या बँकिंग अॅप्ससाठी मजबूत पासवर्ड सेट करा आणि व्यवहारांसाठी सार्वजनिक किंवा असुरक्षित वाय-फाय नेटवर्क वापरणे टाळा.

ब. सामान्य UPI घोटाळे आणि ते कसे टाळायचे.

  • यूपीआय घोटाळे वाढत आहेत, फसवणूक करणारे वापरकर्त्यांना फसवण्यासाठी विविध युक्त्‌या वापरत आहेत. एक सामान्य घोटाळा म्हणजे बनावट ग्राहक सेवा कॉल, ज्यामध्ये स्कॅमर बँक प्रतिनिधी म्हणून स्वतःला सादर करतात आणि यूपीआय पिन किंवा ओटीपी सारखी संवेदनशील माहिती विचारतात.
  • बळी पडू नये म्हणून, कॉल करणाऱ्याची ओळख नेहमी पडताळून पहा आणि कधीही फोनवर वैयक्तिक माहिती उघड करू नका.
  • आणखी एक प्रचलित घोटाळा म्हणजे पैसे परत करणे घोटाळा, ज्यामध्ये वापरकर्त्यांना परतफेड मिळण्यास पात्र असल्याचा दावा करणारे संदेश प्राप्त होतात. घोटाळेबाज अनेकदा एक लिंक देतात जी लॉगिन क्रेडेन्शियल्स चोरण्यासाठी डिझाइन केलेल्या बनावट वेबसाइटकडे घेऊन जाते.
  • स्वतःचे रक्षण करण्यासाठी, नेहमी अवांछित (अनपेक्षित) संदेशांकडे दुर्लक्ष करा आणि अधिकृत माध्यमांद्वारे तुमच्या बँकेशी थेट कोणतेही दावे पडताळून पहा.
  • याव्यतिरिक्त, अज्ञात स्रोतांकडून येणाऱ्या QR कोडपासून सावध रहा. स्कॅमर दुर्भावनापूर्ण QR कोड पाठवू शकतात ज्यामुळे अनधिकृत व्यवहार होतात.
  • नेहमी विश्वासार्ह स्रोतांकडूनच QR कोड स्कॅन करा आणि कोणतेही पेमेंट करण्यापूर्वी तुम्हाला प्राप्तकर्त्यांची ओळख आहे याची खात्री करा.

क. फसवणूक झाल्यास काय करावे.

  • ग्राहकाने तात्काळ त्यांच्या बँकेच्या ग्राहक सेवा, वेबसाइटवरील तक्रार, जवळच्या बँक शाखेला आणि संबंधित UPI सेवा प्रदात्याला घटनेची तक्रार करावी.
  • नॅशनल सायबर क्राइम रिपोर्टिंग पोर्टलद्वारे तक्रार दाखल करा. (https://www.cybercrime.gov.in) वर संपर्क साधा किंवा सायबर क्राइम हेल्पलाइन (१९३०) वर संपर्क साधा.
  • अधिक मदतीसाठी आणि वाद निराकरणासाठी ग्राहकाने त्यांच्या जवळच्या बँक शाखेला कळवावे.

वार्षिक अहवाल

तक्रार नोंदवा

सूचना

शाखांचे पत्ते व IFSC Code

-:: BANK CUSTOMERS ::-

General Awareness regarding Fraud Prevention of UPI Transactions:

  1. Protect Your UPI Credentials
  • Never share your UPI PIN, OTP, full card number, CCV or other sensitive information with anyone, even if they claim to be bank representatives.
  • Use strong and unique UPI PINs and change them regularly.
  1. Verify Payment Requests
  • Always double-check the details of payment requests before approving any UPI transaction.
  • Be cautious of unsolicited payment requests and verify their legitimacy through official channels.
  1. Monitor Your Transactions
  • Regularly review your UPI transaction history and bank statements for any unauthorized transactions.
  • Set up notifications for UPI transactions to stay informed about all activities related to your account.
  1. Beware of Phishing Scams
  • Avoid clicking on suspicious links or downloading attachments or install mobile apps from unknown sources. Keep your phone free from malware by regularly scanning with proper anti-virus tool.
  • Be skeptical of messages or calls asking for your UPI details and report them to your bank.
  1. Report Suspicious Activity Immediately
  • If you notice any unauthorized or suspicious UPI transactions, report them to your bank immediately.
  • Contact your bank’s customer service for assistance if you suspect you have been a victim of fraud.
करू नका (Don’ts) :
  1. खात्याचा लॉगिन आयडी, कार्ड ची माहिती, पिन, पासवर्ड, ओटीपी शेअर करू नये.
  2. केवायसी कागदपत्रे किंवा त्याच्या प्रती अनोळखी व्यक्तीसोबत शेअर करू नये.
  3. आपला वैयक्तीक संवेदनशील डेटा कोणत्याही अनधिकृत वेबसार्इट किंवा अ‍ॅप वर शेअर करू नका.
  4. मोबाईल किंवा ई-मेलवर प्राप्त झालेल्या कोणत्याही अनधिकृत लिंक वर क्लिक करू नका.

वार्षिक अहवाल

तक्रार नोंदवा

सूचना

शाखांचे पत्ते व IFSC Code

KYC updation चे नावावर होणाऱ्या फसवणूकीसाठी घ्यावयाच्या काळजीबाबत

-: रिझर्व्ह बँकेचे आवाहन :-

करा (Do’s)  :

    1. खात्याच्या KYC updation साठी कोणतीही विनंती आल्यास, थेट आपल्या बँकेशी संपर्क साधणे.
    2. बँकेचा संपर्क क्रमांक/कस्टमर केअरचा नंबर हा फक्त त्या बँकेच्या अधिकृत वेबसार्इट वरूनच मिळवावा.
    3. कोणतीही सायबर फसवणूक झाल्यास त्वरीत संबंधित बँकेला कळविणे.
    4. खात्याच्या KYC updation साठी उपलब्ध असलेल्या पर्यायांची चौकशी संबंधित बँकेच्या शाखेत करणे.
    5. Updation/periodic updation of KYC ची आवश्यकता व त्यासाठी उपलब्ध असलेल्या पर्यायांच्या माहितीसाठी रिझर्व्ह बँकेचे दि.25.02.2016 चे Master Direction on KYC (amended from time to time) च्या परिपत्रकातील पॅरा नं. 38 चा अभ्यास करणे.
करू नका (Don’ts) :
  1. खात्याचा लॉगिन आयडी, कार्ड ची माहिती, पिन, पासवर्ड, ओटीपी शेअर करू नये.
  2. केवायसी कागदपत्रे किंवा त्याच्या प्रती अनोळखी व्यक्तीसोबत शेअर करू नये.
  3. आपला वैयक्तीक संवेदनशील डेटा कोणत्याही अनधिकृत वेबसार्इट किंवा अ‍ॅप वर शेअर करू नका.
  4. मोबाईल किंवा ई-मेलवर प्राप्त झालेल्या कोणत्याही अनधिकृत लिंक वर क्लिक करू नका.
Scroll to Top
Skip to content